Bulut bilişim nedir, ne işe yarar?
Bulut bilişim teknolojisi, internet üzerinden erişilebilen ve kullanılan bilgi işlem hizmetlerinin tümünü ifade eder. Bu teknoloji şirketlere esneklik, maliyet etkisi, veri güvenliği ve sürekli güncel teknolojilere erişim imkanları sunar. Veri depolama, uygulama barındırma, yedekleme ve daha pek çok hizmeti içeren bulut bilişim, public, private ve hybrid cloud gibi dağıtım modelleri ile çeşitli ihtiyaçlara uyum sağlar. Bu hizmetlerin temelinde ise IaaS, PaaS, SaaS gibi hizmet modelleri bulunmaktadır. İşletmeler, bulut bilişim sayesinde ihtiyaçlarına uygun hizmet modelini seçerek, zaman ve maliyet tasarrufu yapabilir, esnek bir çalışma ortamı oluşturabilirler.
Bulut bilişimin en büyük avantajı, kullanıcıların ihtiyaçlarına göre hizmetleri ölçeklendirebilmeleridir. Örneğin, bir şirketin veri işleme ihtiyacı arttığında, bulut bilişim hizmeti sağlayıcısından daha fazla işlem gücü ve depolama alanı talep edebilir. Aynı şekilde, ihtiyaç azaldığında hizmet miktarını azaltabilir. Bu sayede şirketler, ihtiyaçlarına göre maliyetlerini optimize edebilirler.
Bulut bilişimin diğer bir avantajı ise, hizmetlerin internet üzerinden erişilebilir olmasıdır. Bu sayede kullanıcılar, herhangi bir yerden ve herhangi bir cihazla hizmetlere erişebilirler. Ayrıca, bulut bilişim hizmeti sağlayıcıları, hizmetleri sürekli olarak güncelleyip gerekli bakımları yaptığından, kullanıcılar her zaman en son teknolojileri kullanabilirler.
Bulut bilişim dağıtım modelleri
Bulut bilişim dağıtım modelleri, üç farklı türde sunulur:
- Public Cloud: Bu tür bulut bilişim hizmetleri, herkes tarafından erişilebilir ve kullanılabilir. Public cloud hizmetleri arasında Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure ve Google Cloud Platform (GCP) gibi hizmetler yer alır.
- Private Cloud: Bu tür bulut bilişim hizmetleri, sadece belirli kurum veya kullanıcılar tarafından erişilebilir ve kullanılabilir. Örneğin, bir şirketin kendi veri merkezinde barındırdığı ve sadece şirketin kullanımına açık olan bir bulut bilişim hizmeti private cloud hizmetidir. Private cloud hizmetleri arasında IBM Cloud, HPE Helion ve Dell EMC gibi hizmetler yer alır.
- Hybrid Cloud: Bu tür bulut bilişim hizmetleri, public ve private cloud hizmetlerinin kombinasyonudur. Hybrid cloud hizmetleri, kurumsal kullanıcılar için en uygun seçenektir. Çünkü hybrid cloud, kurumsal kullanıcıların ihtiyaç duydukları hizmetleri public cloud üzerinden almalarına ve gizli veya kritik verileri private cloud üzerinde saklamalarına olanak tanır. Hybrid cloud hizmetleri arasında Cisco Intercloud, VMware vCloud Air ve OpenStack gibi hizmetler yer alır.
Bulut bilişim hizmet modelleri
Bulut bilişim, internet üzerinden erişilebilen ve kullanılan birçok hizmeti içermektedir. Bu hizmetler, bulut bilişim hizmet modelleri olarak sınıflandırılır. Bu modeller, bulut bilişim hizmetlerinin nasıl kullanılacağını ve hangi amaçlar için kullanılacağını belirler. Aşağıda, bulut bilişim hizmet modelleri hakkında daha fazla bilgi bulabilirsiniz:
- Iaas (Infrastructure as a Service)- Iaas, bulut bilişim hizmetlerinin en temel düzeyidir. Bu model, müşterilerin ihtiyaç duydukları donanım ve yazılımın ücretli kiralamasını sağlar. Örneğin, bir müşterinin bir sunucuya ihtiyacı olduğunda, Iaas hizmeti ile bu sunucuyu kiralayabilir. Bu hizmetle, müşterilerin donanım ve yazılım yatırımları yapmalarına gerek kalmaz.
- Paas (Platform as a Service)– Paas, Iaas hizmetlerinin bir adım ilerisindedir. PaaS, müşterilerin bulut bilişim üzerinde uygulama geliştirme, test etme ve dağıtma işlemlerini gerçekleştirmelerine olanak tanır. Örneğin, bir müşteri bir web uygulaması geliştirmek istiyorsa, Paas hizmeti ile bu uygulamayı geliştirebilir ve dağıtabilir. Bu hizmet, müşterilerin yazılım geliştirme işlemlerinde zaman ve maliyet tasarrufu sağlar.
- Saas (Software as a Service)– Bu model, müşterilerin yazılım uygulamalarını kullanmalarına olanak tanır. Örneğin, bir müşteri bir CRM sistemi kullanmak istiyorsa, Saas hizmeti ile bu sistemi kullanabilir. Bu hizmetle, müşterilerin yazılım yatırımları yapmalarına gerek kalmaz.
- FaaS (Function as a Service)– Bu model, müşterilerin kod parçacıklarını çalıştırmalarına olanak tanır. Örneğin, bir müşteri bir web uygulamasında kullanmak istediği bir fonksiyonu (örneğin, resim yükleme) FaaS hizmeti ile çalıştırabilir.
- Baas (Backend as a Service)- Bu model, müşterilerin mobil uygulamalarının arka ucunu (backend) kullanmalarına olanak tanır. Örneğin, bir müşteri bir mobil uygulama geliştirmek istiyorsa, Baas hizmeti ile uygulamanın veritabanı, kullanıcı yönetimi ve diğer arka uç işlemlerini gerçekleştirebilir. Bu hizmet, müşterilerin mobil uygulama geliştirme işlemlerinde daha az zaman ve maliyet harcamalarına olanak tanır.
- DaaS (Desktop as a Service)– DaaS, müşterilerin bulut bilişim üzerinde masaüstü uygulamaları kullanmalarına olanak tanır. Bu hizmet modeli, müşterilerin işletmelerinde fiziksel olarak masaüstü bilgisayarlar yatırımı yapmak yerine, bu hizmetleri bulut bilişim üzerinden kiralamalarına olanak tanır. Bu sayede, müşterilerin masaüstü bilgisayar yatırımlarını minimumda tutmalarına olanak tanır.
Bu hizmet modelleri, bulut bilişim hizmetlerinin ne kadar esnek ve ölçeklenebilir olduğunu gösterir. Müşteriler, ihtiyaçlarına en uygun hizmet modelini seçebilirler ve bu sayede zaman ve maliyet tasarrufu sağlayabilirler. Bulut bilişim hizmet modelleri, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için büyük avantajlar sağlar.
Bulut bilişimin avantajları
Bulut bilişimin en önemli avantajları şunlardır:
- Maliyet Etkisi: Bu teknoloji, işletmelerin yatırım yapmasına gerek kalmaksızın hizmetleri kullanmasına olanak tanır. İşletmeler, sadece kullandıkları hizmetler için ödeme yaparlar ve bu sayede işletmelerin yatırım yapması gereken maliyetler azaltılır.
- Uzaktan Erişim: Bulut bilişim, işletmeler için uzaktan erişim imkanı sağlar. İşletmeler, internet üzerinden erişebildikleri hizmetler sayesinde, istedikleri yerden ve zamanda veriye erişebilirler. Bu sayede işletmeler, zaman ve mekandan bağımsız olarak çalışabilirler.
- Veri Güvenliği: Bulut bilişim, işletmeler için veri güvenliği sağlar. Bulut hizmet sağlayıcıları, verileri güvenli şekilde saklarlar ve korurlar. Ayrıca, bulut hizmet sağlayıcıları, verilerin yedeklenmesini de sağlar. Bu sayede verilerinin güvende olduğunu ve herhangi bir zarar durumunda kolayca geri yüklenebileceğini bilirler.
- Esneklik: İşletmeler, hizmetleri sadece ihtiyaçları olduğu zaman kullanabilirler ve bu sayede, hizmetleri kullanımına göre esnek bir şekilde yönetebilirler.
- Çevre Dostu: Bulut bilişim, işletmeler için çevre dostu bir seçenektir. Bu sayede işletmeler, fiziksel olarak veri saklamak yerine, sanal olarak saklayarak enerji tüketimini azaltabilirler.
- Yedekleme: İşletmeler, verilerini internet üzerinden erişebildikleri veri depolama alanlarına yedekleyebilirler. Bu sayede işletmeler, verilerinin yedeklendiğini ve herhangi bir zarar durumunda kolayca geri yüklenebileceğini bilirler. Ayrıca, bulut hizmet sağlayıcıları, yedekleme işlemlerini otomatik olarak gerçekleştirirler, böylece işletmelerin, yedekleme işlemleriyle ilgili endişelenmeleri gerekmez.
- Çoklu Kullanıcı Desteği: Bulut bilişim, işletmeler için çoklu kullanıcı desteği sağlar.
Bulut bilişim teknolojisi hizmeti sunan servisler
Bulut teknolojisi hizmeti sunan servisler:
- Bulut depolama hizmeti: Bu hizmet, kullanıcıların dosyalarını, fotoğraflarını ve diğer belgelerini internet üzerinden saklamalarına olanak tanır. Örneğin: Dropbox, Google Drive, Microsoft OneDrive.
- Bulut hesap hizmeti: Bu hizmet, kullanıcıların hesap ve finansal bilgilerini internet üzerinde saklamalarına olanak tanır. Örneğin: QuickBooks, Xero.
- Bulut yazılım hizmeti: Örneğin: Microsoft Office 365, Google G Suite.
- Bulut bilişim hizmeti: Bu hizmet, kullanıcıların internet üzerinden erişebilecekleri bilişim hizmetlerini kullanmalarına olanak tanır. Örneğin: AWS, Azure, Google Cloud Platform.
- Bulut veri merkezi hizmeti: Örneğin Rackspace, Equinix, DigitalOcean.
- Bulut Backup hizmeti: Bu hizmet, kullanıcıların verilerini internet üzerinde yedeklemelerine olanak tanır. Örneğin: Carbonite, Acronis, Veeam
- Bulut e-posta hizmeti: Bu hizmet, kullanıcıların internet üzerinden e-posta hizmeti almalarına olanak tanır. Örneğinr: Google Workspace, Microsoft 365, Zoho Mail.
- Bulut çalışma alanı hizmeti: Örneğin: Slack, Microsoft Teams, Zoom.
- Bulut veri analitik hizmeti: Bu hizmet, kullanıcıların internet üzerinden veri analitik hizmetlerine erişmelerine olanak tanır. Örneğin: Tableau, Power BI, Google Analytics.
- Bulut güvenlik hizmeti: Örneğin: McAfee, Symantec, Trend Micro. Bu hizmetler arasında sadece birkaçıdır, ancak bulut teknolojisi hizmeti sunan servislerin sayısı her geçen gün artmaktadır.
- Bulut ölçekleme hizmeti: Bu hizmet, kullanıcıların ihtiyaçlarına göre ölçekleme yapmalarına olanak tanır. Örneğin: AWS Auto Scaling, Azure Autoscale, Google Cloud Autoscaling.
- Bulut yönetim hizmeti: Örneğin: CloudFormation, Azure Resource Manager, Google Cloud Deployment Manager.
- Bulut CDN hizmeti: Bu hizmet, kullanıcıların internet üzerinden içerik dağıtım ağlarına erişmelerine olanak tanır. Örneğin: Cloudflare, Akamai, Amazon CloudFront.
- Bulut IoT hizmeti: Bu hizmet, kullanıcıların internet üzerinden IoT cihazlarını yönetmelerine olanak tanır. Örneğin: AWS IoT, Azure IoT, Google Cloud IoT.
- Bulut ödeme hizmeti: Bu hizmet, kullanıcıların internet üzerinden ödemelerini yapmalarına olanak tanır. Örneğin: Stripe, PayPal, Square.
Bulut teknolojisi hizmeti sunan servisler arasında geniş bir yelpazede çeşitlilik vardır ve her geçen gün yeni servisler eklenmektedir. Bu nedenle, kullanıcıların ihtiyacına göre en uygun hizmeti seçmeleri önemlidir.
Bulut bilişim, giderek daha fazla şirket tarafından tercih edilen bir yöntem haline gelmektedir. Bu yöntem ile şirketler, ihtiyaçlarına göre hizmetleri ölçeklendirebilirler, internet üzerinden erişebilirler ve en son teknolojileri kullanabilirler. Bu sayede, şirketler maliyetlerini optimize edebilir ve işlerini daha verimli bir şekilde yürütebilirler.