Proxy Nedir, Nasıl Kullanılır, Ayarları ve Daha Fazlası

Online anonimlik, güvenlik ve daha hızlı internete ihtiyacınız varsa veya coğrafi kısıtlamalardan kaçınmanın yolunu arıyorsanız, bir proxy sunucu işinizi kolaylaştırabilir. Proxy sunucu (proxy server), siz ve İnternet üzerindeki başka bir ağ arasında aracı görevi görür. Kullanımı kolaydır, hızlıdır ve önemli ölçüde anonimlik sağlar. Bu makalede, proxy’nin teknik tanımından bahsedeceğiz, aynı zamanda popüler prox server türleri, nasıl çalıştıkları, avantaj ve dezavantajları gibi merak edilen detaylara değineceğiz.

Proxy Nedir, Ne İşe Yarar?

Proxy ne demek? Proxy sunucu nedir? Proxy, temelde iki ağ arasında aracı görevi gören bir sunucudur. Bu aracı sunucuya sahip olmanın arkasındaki fikir, karmaşık ve dağıtılmış ağların trafiğinde bir yapı oluşturmaktır. Bir proxy sunucusu, bilgisayarınız ile hizmetleri İnternet arasındaki istekleri ve yanıtları merkezileştirebilir, düzenleyebilir, değiştirebilir ve temizleyebilir. Örneğin, anonim bir web proxy’sine bağlıysanız, bilgisayarınızdan gelen HTTPS istekleri proxy’nin IP’si tarafından maskelenir ve proxy, isteği hedefe iletir.

Proxy server bir güvenlik duvarı ve web filtresi görevi görür, paylaşılan ağ bağlantıları sağlar ve genel istekleri hızlandırmak için verileri önbelleğe alır. İyi bir proxy sunucusu, kullanıcıları ve dahili ağı internetteki kötü şeylerden korur. Ayrıca, proxy sunucuları yüksek düzeyde gizlilik sağlayabilir.

⭐ Proxy sunucusu VPN’den farklı mıdır?

VPN ve proxy tamamen farklı teknolojilerdir. VPN bir ağı şifreler ve oluşturur, Proxy ise mesajları merkezileştirir. Ancak, bir VPN ile proxy arasında benzerlikler de vardır. VPN sunucusunun, istemci (kaynak) ve web sunucusu (hedef) arasında bir aracı görevi görmesi, VPN sunucusunu bir tür güvenilir proxy haline getirir.

Şifrelenmesi gereken verileri göndermek ve almak için sürekli olarak internete erişmeniz gerekiyorsa veya şirketinizin bilgisayar korsanlarından ve kurumsal casuslardan gizlemeniz gereken verileri açığa çıkarması gerekiyorsa, VPN daha iyi bir seçim olacaktır.

⭐ Neden bir proxy sunucuya ihtiyaç duyulur?

Proxy, çok sayıda uygulama için yararlı olabilir. Akış veya oyun hizmetleri gibi bölgesel olarak kısıtlanmış içeriğe erişim, sansürleri atlamak, ağ sınırlarından kaçınmak, Web Scraping (Web Kazıma) nedeniyle IP blokesine takılmamak, web scraping ile hızlı ve saptanamayan büyük ölçekli SEO kampanyaları esnasında yaşanabilecek sorunlardan kaçınmak vb. için proxy sunucu kullanılabilir.

Bir VPN iş kullanımı için daha uygundur çünkü kullanıcılar genellikle her iki yönde de güvenli veri aktarımına ihtiyaç duyar. Şirket bilgileri ve personel verileri yanlış ellerde çok değerli olabilir ve bir VPN, onu korumak için ihtiyacınız olan şifrelemeyi sağlar.

Bir ihlalin yalnızca sizi etkileyeceği kişisel kullanım için proxy daha uygun bir seçim olabilir. Ayrıca, özellikle ağınızdaki kullanıcıların ziyaret ettiği web sitelerini sınırlarken aynı zamanda iletişimlerini şifrelemek istiyorsanız, her iki teknolojiyi de aynı anda kullanabilirsiniz.

Proxy sunucuları ve sanal özel ağlar (VPN’ler), hem istekleri hem de yanıtları harici bir sunucu üzerinden yönlendirdikleri için birbirinin yerine geçebilir gibi görünebilir. Her ikisi de fiziksel olarak bulunduğunuz ülkeyi başka şekilde engelleyen web sitelerine erişmenize izin verir. Ancak, VPN’ler tüm trafiği şifreledikleri için kötü amaçlı yazılımlara veya hackerlara karşı daha iyi koruma sağlar.

Proxy Türleri Nelerdir?

Pek çok proxy türü vardır. Ancak, tüm proxy sunucuları aynı biçimde çalışmaz.

1. Şeffaf Proxy- Şeffaf bir proxy, web sitelerine bunun bir proxy sunucusu olduğunu ve yine de IP adresinizi geçerek sizi web sunucusuna tanımlayacağını söyler. İşletmeler, halk kütüphaneleri ve okullar genellikle içerik filtreleme için şeffaf proxy’ler kullanır. Hem istemci hem de sunucu tarafında kurulmaları kolaydır.
2. Anonim Proxy- Anonim proxy sunucu türü kendisini bir proxy olarak tanımlayacaktır, ancak IP adresinizi web sitesine iletmez – bu durum, kimlik hırsızlığını önlemeye ve tarama alışkanlıklarınızı gizli tutmaya yardımcı olur. Anonim olarak gezinmek, bir web sitesinin bazı reklam hedefleme tekniklerini kullanmasını da engeller, ancak bunun %100 garantisi yoktur.
3. Deforme edici proxy- Deforme proxy sunucu türleri, kendilerini bir proxy olarak tanımlarken sizin için yanlış bir IP adresi iletir. Bu, anonim proxy ile benzer amaçlara hizmet eder, ancak yanlış bir IP adresi ileterek, içerik kısıtlamalarını aşmak için farklı bir konumdan gelmiş gibi görünebilirsiniz.
4. Yüksek Anonimlik Proxy- Bu proxy türleri, web sunucusuna sundukları IP adresini periyodik olarak değiştirerek hangi trafiğin kime ait olduğunu takip etmeyi çok zorlaştırır. TOR Ağı gibi yüksek anonimlik proxy’leri, interneti okumanın en özel ve güvenli yoludur.
5. İleri proxy- Tek bir giriş noktasına ihtiyaç duyan dahili ağlar için en uygunudur. Ağdakiler için IP adresi güvenliği sağlar ve doğrudan yönetimsel kontrole izin verir. Ancak, ileriye dönük bir proxy, bir kuruluşun bireysel son kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılama becerisini sınırlayabilir.
6. Veri merkezi proxy- Bu proxy türleri bir internet servis sağlayıcısına bağlı değildir, ancak bir veri merkezi aracılığıyla başka bir şirket tarafından sağlanır. Proxy sunucusu fiziksel bir veri merkezinde bulunur ve kullanıcının istekleri bu sunucu üzerinden yönlendirilir. Veri merkezi proxy’leri, hızlı yanıt sürelerine ve ucuz bir çözüme ihtiyaç duyan kişiler için iyi bir seçimdir.
7. Yerleşik proxy (konut proxy’si)- Bu proxy türü size belirli, fiziksel bir cihaza ait bir IP adresi verir. Tüm istekler daha sonra bu cihaz aracılığıyla yönlendirilir. Konut proxy sunucuları, web sitelerinde gösterilen reklamları doğrulaması gereken kullanıcılar için çok uygundur, böylece şüpheli, istenmeyen reklamları engelleyebilirsiniz. Yerleşik proxy’ler, diğer proxy seçeneklerinden daha güvenilirdir. Ancak, genellikle daha yüksek maliyetlidirler.
8. Paylaşımlı proxy- Aynı anda birden fazla kullanıcı tarafından kullanılan proxy türleridir. Paylaşımlı proxy’ler, düşük bütçeliler ve hızlı bir bağlantıya ihtiyaç duymayanlar için iyi bir seçenektir. Ancak, ortak bir paylaşım söz konusu olduğundan, diğerlerinin yanlış kullanımından sizin de etkilenme riskiniz vardır.
9. SSL Proxy- SSL proxy’si, istemci ile sunucu arasında şifre çözme sağlar. Veriler her iki yönde de şifrelenirken, proxy varlığını hem istemciden hem de sunucudan gizler. Bu proxy’ler, SSL protokolünün ortaya çıkardığı ve durdurduğu tehditlere karşı gelişmiş korumaya ihtiyaç duyan kuruluşlar için en uygunudur. Google, SSL kullanan sunucuları tercih ettiğinden, bir web sitesiyle bağlantılı olarak kullanıldığında bir SSL proxy, arama motoru sıralamasına yardımcı olabilir.
10. Dönüşümlü proxy- Bu proxy türü, endisine bağlanan her kullanıcıya farklı bir IP adresi atar. Kullanıcılar bağlandıkça, onlara kendisinden önce bağlanan cihazdan benzersiz bir adres verilir. Dönen proxy’ler, çok sayıda yüksek hacimli, sürekli web kazıma yapması gereken kullanıcılar için idealdir. Aynı web sitesine tekrar tekrar anonim olarak dönmenize izin verir. Ancak, dönüşümlü proxy hizmetlerini seçerken dikkatli olmalısınız. Bazıları, verilerinizi ifşa edebilecek genel veya paylaşılan proxy’ler içerir.

Proxy Sunucu Nasıl Çalışır?

İnternetteki her bilgisayarın benzersiz bir İnternet Protokolü (IP) Adresi olması gerekir. Bu IP adresini bilgisayarınızın sokak adresi olarak düşünün. Postanenin postanızı açık adresinize teslim edeceğini bildiği gibi, internet de doğru verileri doğru bilgisayara IP adresinden nasıl göndereceğini bilir.

Bir web isteği gönderdiğinizde, isteğiniz önce proxy sunucusuna gider. Proxy sunucusu daha sonra web talebinizi sizin adınıza yapar, yanıtı web sunucusundan toplar ve sayfayı tarayıcınızda görebilmeniz için web sayfası verilerini size iletir.

Bir proxy sunucusu IP adresinizi değiştirebilir, böylece web sunucusu dünyanın neresinde olduğunuzu tam olarak bilemez. Verilerinizi şifreleyebilir, böylece verileriniz aktarılırken okunamaz. Ve son olarak, bir proxy sunucusu IP adresine bağlı olarak belirli web sayfalarına erişimi engelleyebilir veya erişi engelini kaldırabilir.

Proxy Server Avantajları ve Dezavantajları

Bir proxy sunucusu, sizinle harici bir sunucu arasına fazladan bir katman ekler. Bu proxy sunucunun anonimlik düzeyinin nasıl yapılandırıldığına bağlı olarak, IP’nizi gizleyebilir veya ortaya çıkarabilir.

Proxy kullanmanın avantajları:

• Coğrafi olarak kısıtlanmış içeriği atlamak- Örneğin, ABD’de bir proxy bulunuyorsa, Netflix , HBO, Prime, vb. gibi ABD merkezli içeriğe erişebilmelisiniz.
• Web kısıtlamalarını aşmak- Proxy sunucular, kullanıcıların şirketler veya hükümetler tarafından uygulanan içerik kısıtlamalarını atlatmasına olanak tanır. Katı sansür veya ağ kısıtlamalarını aşmak için farklı bir ülkede veya ağda bulunan bir proxy’ye bağlanmak bu düzenlemelerin atlanmasına yardımcı olacaktır.
• Büyük ölçekli veri kazıma- Proxy sunucular hız ve anonimliği koruma açısından oldukça etkilidir ve nispeten ucuzdur. Bu da veri kazıma için Proxy’leri cazip hale getiriyor.
• İnternet kullanımını kontrol etme- Ofisler, kurumsal ağlar, ebevenynler vs. İnternet kullanımını kontrol etmek için ters proxy’ler kullanabilirler. Bir proxy, bazı trafiği filtrelemek ve engellemek için bir güvenlik duvarı görevi görebilir.
• Bant genişliği tasarrufu ve iyileştirilmiş hız- Proxy sunucuları popüler web sitelerini önbelleğe alabilirler. Bu durum, bant genişliğinden tasarruf sağlar ve ağ performansını iyileştirir.
• Özel göz atma, izleme, dinleme ve alışveriş : İstenmeyen reklamların veya IP’ye özgü verilerin toplanmasının önüne geçmek için farklı proxy’ler kullanabilirsiniz.
• Gizlilik- Bireyler ve kuruluşlar, internette daha özel gezinmek için proxy sunucuları kullanır. Bazı proxy sunucular, web talebinin içerdiği IP adresini ve diğer tanımlayıcı bilgileri değiştirir. Bu, hedef sunucunun asıl isteği gerçekten kimin yaptığını bilmediği anlamına gelir, bu da kişisel bilgilerinizi ve tarama alışkanlıklarınızı daha gizli tutmanıza yardımcı olur.
• Güvenlik:  Proxy sunucular, gizlilik avantajlarının yanı sıra güvenlik avantajları da sağlar.

Proxy kullanmanın dezavantajları:

• Ücretsiz proxy’ler riskli ve yavaştır- Ücretsiz bir servis sağlayıcının arkasındaki gerçek niyetleri asla bilemezsiniz. Ücretsiz proxy’ler verilerinizi kaydedip satabilir, size çok sayıda can sıkıcı reklam gösterebilir ve hatta Bloatware, Malware veya kripto madenciliği yazılımı yükleyebilir.
• Proxy’ler trafiğinizi şifrelemez- Bir proxy sunucu, verileri yetkisiz erişimden gizlemek için şifrelemeyecektir. Aynı ağa veya trafik akışına bir paket dinleyicisi yerleştirilirse, herkes verilerin içeriğine bakabilir.

Proxy Ayarları Nasıl Yapılır?

Google Chrome Proxy Ayarları

• Google Chrome sağ üst kısmında bulunan üç noktayı tıklayın.
• Buradan “Ayarlar” kısmına ve açılan sayfanın sol kısmındaki “Sistem” düğmesine tıklayın.
• Buradan “Bilgisayarınızın proxy ayarlarını açın” seçeneğine tıklayın.
• “El ile ara sunucu kurulumu” kısımdaki “Ara sunucu kullan” düğmesini tıklayın.
• “Ara Sunucu Kullan” bölümündeki “Yerel (intranet) adresler için ara sunucu kullanma” kutucuğunu işaretleyin.
• “Adres” kısmına proxy adresinizi yazarak “tamam”ı tıklayın.

Mozilla Firefox Proxy Ayarları

Mozilla tarayıcısının kendi sağladığı proxy sunucularını kullanabilir ya da manuel olarak kendi proxy sunucu adresinizi girebilirsiniz.

Mozilla Proxy ayarlarını değiştirmek istiyorsanız, şu adımları izleyin:

• Tarayıcı ekranının sağ üst köşesindeki üç çizgiye tıklayın.
• Buradan “Seçenekler” butonuna tıklayın.
• Sayfanın alt kısmındaki “Ağ Ayarları” bölümünün altında bulunan “Ayarlar” düğmesine tıklayın.
• Tarayıcının kendisine ait proxy sunucularını kullanmak istiyorsanız, “Sistem vekil sunucu ayarlarını kullan” seçeneğini işaretleyerek “Tamam” butonuna tıklayın.
• Proxy adreslerini manuel girmek istiyorsanız, “Vekil sunucuyu elle ayarla” seçeneğini seçin.
• Gerekli alanları doldurup  “Tamam” butonuna tıklayın.

Proxy Server Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Ücretsiz proxy kullanımından mümkün olduğunca kaçının. Ücretsiz proxy sunucular çok sayıda kullanıcıyı çekme eğilimindedir. Yani aynı kaynakları paylaşan birçok kullanıcı olacağı için, sunucu 10 kat daha yavaş ve çok daha az güvenli hale gelir.

Riskler sadece diğer kullanıcılardan değil, aynı zamanda ücretsiz proxy sağlayıcıdan da kaynaklanmaktadır. Unutmayın, proxy’ler verileri şifrelemez, sadece IP’yi maskeler. Bu nedenle, halka açık ücretsiz proxy’lere bağlıyken hassas bilgilerin kullanılması önerilmez. Gerçekten ücretsiz bir proxy kullanmanız gerekiyorsa, kendiniz şifreleme (SSL) kullanın ve bilinmeyen JavaScript dosyalarını yüklemekten kaçının.

Gizliliğe ve hıza değer veriyorsanız, özel bir proxy düşünün. Özel ve ücretli proxy’ler sunucularını ve gizliliklerini tamamen farklı bir şekilde ele alır. Özel bir proxy’nin en iyi yanı, kaynakları hizmetin kendisine tahsis etmesidir. Bu özel proxy sunucuları, paylaşılan sayısız kullanıcı tarafından doldurulmadığından 10 kat daha hızlıdır. Ayrıca, veri günlükleriyle nasıl başa çıktıklarını açıklayan bir gizlilik politikaları vardır. Dolayısıyla, gizlilik, hız ve müşteri hizmetleri sizin için önemliyse, özel bir proxy sunucu seçmek sizin için doğru karar olabilir.

İlgilenebilirsiniz: Proxy sunucusuna bağlanılamıyor hatası çözümü