SmartScreen, modern bilgisayar kullanıcılarının güvenliğini ön planda tutan yenilikçi bir özelliktir. Microsoft’un Windows işletim sistemi içinde yer alan bu akıllı özellik, internet üzerinde gezinirken ve indirilen dosyaları açarken kullanıcıları potansiyel tehditlere karşı koruma amacını taşır. Bu yazıda, Windows SmartScreen’in nasıl çalıştığını, nasıl yapılandırılacağını ve bilgisayarınızı daha güvenli bir hale getirmek için nasıl kullanılacağını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
SmartScreen Nedir, Ne İşe Yarar?
SmartScreen, bilgisayarınızı kötü amaçlı yazılımlardan korumak için tasarlanmış Microsoft’un çeşitli teknolojilerini içeren bir özelliktir. Windows 10 SmartScreen, kullanıcıların güvenliğini ön planda tutarak bilgisayarlarını çeşitli tehditlere karşı korur. SmartScreen bunu, ziyaret ettiğiniz web sitelerini ve indirdiğiniz dosyaları bilinen kimlik avı, kötü amaçlı yazılım siteleri ve uygulamaları içeren bir veritabanıyla karşılaştırarak gerçekleştirir.
SmartScreen, iki ana bileşenden oluşur: Windows Defender SmartScreen ve Microsoft Edge SmartScreen.
- Windows Defender SmartScreen, bilgisayarınıza indirdiğiniz dosyaları ve uygulamaları tarar ve bunları Microsoft’un veritabanındaki güvenli veya tehlikeli olarak işaretlenmiş örneklerle karşılaştırır. Bu sayede, kullanıcıların zararlı yazılımlara karşı korunmasını sağlar. Eğer bir dosya veya uygulama tehlikeli olarak belirlenirse, Windows Defender SmartScreen kullanıcıya uyarı verir ve dosyanın açılmasını veya yüklenmesini engeller.
- Microsoft Edge SmartScreen, internet üzerinde gezinirken kullanıcıları potansiyel tehditlere karşı uyararak kötü amaçlı sitelerden korur. Bu özellik, phishing (kimlik avı) saldırılarına karşı koruma sağlamak için tasarlanmıştır. Eğer bir web sitesi güvenli değilse, Microsoft Edge SmartScreen kullanıcıyı uyarır ve siteye erişimi engeller.
SmartScreen Kullanmanın Avantajları Nelerdir?
- Kimlik avı saldırılarına ev sahipliği yapan veya kötü amaçlı yazılım dağıtmaya çalışan siteleri engellemeye yardımcı olur. Ayrıca sahte reklamlara, dolandırıcılık sitelerine ve geçiş saldırılarına karşı koruma sağlar.
- Defender SmartScreen, güvenli olmayan içerik dağıttıkları veya barındırdıkları bilinip bilinmediğini belirlemek için web sitesi URL’lerini değerlendirir. Uygulamalar için itibarı kontrol eder, indirilen programları ve dijital imzaları denetler.
- Windows 10/11 işletim sistemine entegredir ve indirme ve çalıştırma girişiminde bulunan tüm dosyaları ve uygulamaları (üçüncü taraf tarayıcılar ve e-posta istemcileri dahil) kontrol eder.
- Microsoft Defender SmartScreen sürekli olarak öğreniyor ve güncel kalmaya çalışıyor, bu sayede sizi potansiyel olarak kötü amaçlı sitelere ve dosyalara karşı korumaya yardımcı olabiliyor.
- Microsoft Defender SmartScreen hem grup ilkesinin hem de Microsoft Intune ayarlarının kullanılmasını destekler.
SmartScreen Nasıl Etkinleştirilir ve Nasıl Kapatılır?
SmartScreen ne kadar yararlı olsa da, bazen meşru uygulamaları ve dosyaları yanlış tanımlayıp tehlikeli olarak işaretleyebilir. Bu durumda, Windows SmartScreen’i devre dışı bırakmanız gerekebilir.
Devre Dışı Bırakmadan Önce: SmartScreen Ayarlarını Düzenleyin: Windows Defender SmartScreen’i tamamen devre dışı bırakmadan önce, ayarlarını düzenlemek daha dengeli bir yaklaşım sağlayabilir ve güvenlik düzeyini korurken koruma özelliklerini ihtiyaçlarınıza daha iyi uyacak şekilde uyarlamanıza olanak tanır.
🔵 Microsoft Edge için şu adımları izleyin:
- Microsoft Edge’i açın ve menüyü açmak için sağ üst köşedeki üç noktaya (…) tıklayın. Ayarlar’ı seçin.
- Sol panelde Gizlilik, arama ve hizmetler bölümüne gidin.
- Güvenlik bölümünü bulmak için aşağı kaydırın.
- Burada Microsoft Defender SmartScreen altında SmartScreen ayarlarını düzenleyebilirsiniz.
🔵 Windows 10 ve Windows 11 için:
- Başlat menüsünde Windows Güvenliği’ni arayarak veya görev çubuğundaki kalkan simgesine tıklayarak açın.
- Uygulama ve tarayıcı denetimini seçin.
- İtibar tabanlı korumayı seçin.
- Uygulamaları ve dosyaları denetle , Microsoft Edge için SmartScreen ve Microsoft Store uygulamaları için SmartScreen seçeneklerini göreceksiniz. Bu seçeneklerin her biri Uyar (varsayılan), Engelle veya Kapalı olarak ayarlanabilir.
- Bu ayarları düzenlemek, SmartScreen’in tanınmayan uygulamalara ve dosyalara, potansiyel olarak zararlı web içeriklerine ve Microsoft Store’dan yapılan indirmelere nasıl tepki vereceğini özelleştirmenize olanak tanır.
🔵 Şu ayarlara dikkat edin:
- Uygulamaları ve dosyaları kontrol edin: SmartScreen’in web’deki dosyaları ve uygulamaları bilinen kötü amaçlı yazılım siteleri ve programlarının bir listesine karşı kontrol edip etmediğini kontrol eder. Uyarı veya engelleme olarak ayarlanması iyi bir koruma düzeyi sağlar.
- Microsoft Edge için SmartScreen: SmartScreen’in Microsoft Edge’de tehlikeli web sitelerini ve indirmeleri ne kadar agresif bir şekilde filtreleyeceğini ayarlar.
- Microsoft Store uygulamaları için SmartScreen: SmartScreen’in Microsoft Store’daki uygulamaları potansiyel risklere karşı kontrol edip etmediğini belirler.
SmartScreen’i tamamen devre dışı bırakmak yerine bu ayarları düzenleyerek, kişisel veya kurumsal güvenlik politikanıza ve konfor seviyenize göre kullanılabilirlik ve güvenlik arasındaki dengeyi hassas bir şekilde ayarlayabilirsiniz.
⭐ Risklere rağmen Windows Defender SmartScreen’i devre dışı bırakmak için geçerli nedenleriniz olduğuna karar verirseniz, şu adımları izleyebilirsiniz:
# Windows 10 ve 11 SmartScreen Kapatma
- Başlat menüsünde Windows Güvenliği’ni arayın ve açın.
- Uygulama ve tarayıcı kontrolüne tıklayın.
- İtibara dayalı koruma altında İtibara dayalı koruma ayarlarına tıklayın.
- Burada, SmartScreen’i devre dışı bırakma seçeneklerini bulacaksınız:
- Uygulamaları ve dosyaları kontrol edin (SmartScreen’in web’den uygulamaları ve dosyaları kontrol etmesini durdurmak için bunu kapatın).
- Microsoft Edge için SmartScreen (SmartScreen’in Edge’deki web sitelerini ve indirmeleri kontrol etmesini durdurmak için bunu kapatın).
- Microsoft Store uygulamaları için SmartScreen (SmartScreen’in Microsoft Store’daki uygulamaları kontrol etmesini durdurmak için bunu kapatın).
# Edge SmartScreen Kapatma
- Microsoft Edge tarayıcısını açın ve sağ üst köşede “Ayarlar ve daha fazlasını” gösteren üç nokta düğmesine tıklayın. Menüyü açmak için “Alt + F” kısayollarına da basabilirsiniz.
- Seçeneklerden “Ayarlar” menüsüne tıklayın.
- Bu sizi tarayıcının ayarlar sayfasına götürecek. Buradan “Gizlilik, arama ve hizmetler” bölümüne tıklayın.
- Sağ bölmede aşağı kaydırın ve “Güvenlik” bölümünün altına bakın.
- “Microsoft Defender SmartScreen” seçeneğini devre dışı bırakın.
# Windows Güvenliği’nden SmartScreen’i devre dışı bırakma
SmartScreen, etkinlikleri Edge’den korumanın yanı sıra birçok başka özellik sunar. Örneğin, bilgisayarınızda yüklü olan Microsoft Apps tarafından kullanılan içeriği koruyabilirsiniz.
- Windows Ayarları sayfasını açmak için “Win + I” kısayol tuşlarına basın ve “Güncelleme ve Güvenlik” seçeneğine gidin.
- “Windows Güvenliği” ve ardından “Uygulama ve tarayıcı kontrolü” bölümüne gidin.
- “İtibara dayalı koruma” bölümünün altındaki “İtibara dayalı koruma ayarları” bağlantısını tıklayın.
- Burada “Edge için SmartScreen” seçeneğini devre dışı bırakabilirsiniz. “Potansiyel olarak istenmeyen uygulamaları engelleme” seçeneğini kullanmak için SmartScreen for Edge’i etkinleştirmeniz gerektiğini unutmayın. Ancak, diğer “Uygulamaları ve dosyaları kontrol et” ve “Microsoft Store uygulamaları için SmartScreen” seçeneklerini kullanmaya devam edebilirsiniz.
SmartScreen’i istediğiniz zaman etkinleştirebilir veya devre dışı bırakabilirsiniz. SmartScreen filtrelerini devre dışı bıraktığınızda Windows Defender bir uyarı gösterecektir. Bu nedenle, özellikle Edge’i birincil tarayıcı olarak kullanırken bunu etkinleştirmenizi öneririz. İtibara dayalı korumanın Windows’ta yeni bir özellik olduğunu ve bunu eski sürümlerde bulamayacağınızı unutmayın. Bu durumda SmartScreen seçeneklerini “Uygulama ve tarayıcı kontrolü” bölümünde bulabilirsiniz.
# Edge için SmartScreen’i Kayıt Defteri Düzenleyicisi ile Kapatma
Kayıt defteri girdisini düzenlemek, Edge tarayıcısı için SmartScreen’i kalıcı olarak devre dışı bırakmanın alternatif (ancak daha karmaşık) bir yöntemidir.
- Win + R tuşlarına basın.
- Regedit yazın ve Tamam‘a tıklayarak Kayıt Defteri Düzenleyicisi’ni açın.
- Şimdi şu konuma gidin:
HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Edge\SmartScreenEnabled - Sağ bölmede Varsayılan değere sağ tıklayın ve Değiştir‘i seçin.
- Değer verisi alanına 1 yazın ve değişiklikleri kaydetmek için Tamam‘a tıklayın.
- Değişiklikleri canlı olarak görmek için bilgisayarınızı yeniden başlatmanız gerekebilir.
# İnternet Özellikleri ile Windows Defender SmartScreen Nasıl Kapatılır?
Windows 10 İnternet Özellikleri iletişim kutusunu kullanarak Windows Defender SmartScreen’i açabilir veya kapatabilirsiniz. İnternet Seçenekleri olarak da bilinen bu iletişim kutusu, güvenlik ve erişim ayarlarını, eklentileri, Active-X denetimlerini ve daha fazlasını yapılandırmanıza olanak tanır.
İnternet Seçeneklerini kullanarak SmartScreen’i kapatmak için şu adımları izleyin:
- Çalıştır komutunu açmak için “Win + R” tuşlarına basın.
- Metin kutusuna control panel yazın ve Tamam’a tıklayın. Bu işlem Denetim Masası uygulamasını açacaktır.
- Burada Ağ ve İnternet seçeneğine tıklayın.
- Şimdi İnternet Seçenekleri’ne tıklayın.
- İnternet Özellikleri penceresinde Gelişmiş sekmesini açın.
- Güvenlik bölümüne doğru aşağı kaydırın.
- Windows Defender SmartScreen’i Etkinleştir seçeneğinin işaretini kaldırın.
- Değişiklikleri kaydetmek için Uygula ve Tamam’a tıklayın.
NOT: Windows 11 ve diğer yeni bir Windows sürümlerinde, İnternet Özellikleri’nde Windows Defender SmartScreen’i etkinleştirmek veya devre dışı bırakmak için herhangi bir seçenek bulamayabilirsiniz.
# Grup İlkesi Düzenleyicisi ile SmartScreen Açma veya Kapatma
Kuruluşunuzdaki birden fazla bilgisayar için SmartScreen filtresini yönetmek istiyorsanız, bu görevi gerçekleştirmek için Grup İlkesi Düzenleyicisi’ni kullanabilirsiniz. Group Policy Editor’ın yalnızca işletim sisteminin Windows Pro, Edu ve Enterprise sürümlerinde mevcut olduğunu unutmayın.
GPEdit kullanarak SmartScreen filtresini yapılandırmak için:
- Win + R tuşlarına basın.
- Grup İlkesi Düzenleyicisi’ni açmak için gpedit.msc yazın ve Tamam‘a tıklayın.
- Ardından Grup İlkesi Düzenleyicisi’nde şu konuma gidin:
Computer Configuration > Administrative Templates > Windows Components > File Explorer - Sağ bölmede Windows Defender SmartScreen ilkesini yapılandır öğesine sağ tıklayın ve Düzenle‘yi seçin.
- SmartScreen’i devre dışı bırakmak için Devre Dışı seçeneğini belirleyin.
- SmartScreen’i etkinleştirmek istiyorsanız Yapılandırılmamış veya Etkin öğesini seçin.
- Değişiklikleri kaydetmek için Uygula ve Tamam’a tıklayın.
- Grup İlkesi Düzenleyicisini kapatın ve bilgisayarınızı yeniden başlatın.
🤔 Windows Defender Smartscreen’i Devre Dışı Bırakmak Güvenli mi?
Smartscreen’i devre dışı bırakmanız genellikle önerilmez. Bazen güvenli olduğunu bildiğiniz bir şeyi engellediği veya uyarılarını rahatsız edici bulduğunuzda SmartScreen’i devre dışı bırakmak cazip gelebilir; ancak bunu yapmanın sisteminizi kötü amaçlı yazılım bulaşması ve diğer güvenlik tehditlerine karşı daha yüksek riske maruz bıraktığını bilmelisiniz. Bu nedenle, SmartScreen’i tamamen devre dışı bırakmak yerine, aracın yerleşik seçeneklerini kullanarak vaka bazında belirli içeriklere “izin vermeyi” düşünebilirsiniz. Bu, standart güvenlik kalkanınızı korurken, tek tek web sitelerini ve uygulamaları yönetmek için daha fazla esneklik sağlayacaktır.
Önemli uyarılar:
- Güvenlik ayarlarınızda değişiklik yapmadan önce verilerinizin yedeklendiğinden emin olun.
- SmartScreen’i devre dışı bırakırsanız, güvenilir bir üçüncü taraf virüsten koruma veya kötü amaçlı yazılımdan koruma çözümü gibi alternatif veya ek güvenlik önlemlerini göz önünde bulundurun.
- Güvenlik açıklarını azaltmak için işletim sisteminizi ve uygulamalarınızı güncel tutun.
Microsoft Defender SmartScreen Sorun Giderme İpuçları
Windows Defender SmartScreen’i devre dışı bırakmaya çalışırken, devre dışı bıraktıktan sonra ya da ayarları yapılandırırken karşılaşabileceğiniz bazı aksaklıklar için sorun giderme ipuçları şunlardır:
# SmartScreen’e Ulaşılamıyor Sorunu
Bazen SmartScreen çalışmayabilir ve “SmartScreen’e şu anda ulaşılamıyor” mesajını görebilirsiniz. Bu durum genellikle varsayılan tarayıcıyı Edge’den başka bir tarayıcıya geçtiğinizde yaşanır. SmartScreen’i gerçekten kullanmak istiyorsanız, uyarı mesajını kapatın ve Edge ayarlarına gidin. Sağ kenar çubuğundaki “Varsayılan tarayıcı” seçeneğine tıklayın. Alternatif olarak, doğrudan Edge tarayıcısında edge://settings/defaultBrowser kısayol URL’sini açabilirsiniz.
Edge’i varsayılan tarayıcınız yapmak için “Varsayılan tarayıcı” bölümünün altında “Varsayılan yap” düğmesine tıklayın. Artık indirilen dosyaları açtığınızda SmartScreen düzgün çalışmaya başlayacaktır. Edge varsayılan tarayıcınızsa, Windows Defender’daki sorunları kontrol edin ve SmartScreen ayarlarının çalışması için bunları düzeltin.
# SmartScreen ayarlarını bulamıyorum
- Windows işletim sisteminizin güncel olduğundan emin olun. Bazı ayarlar veya konumları güncellemelerle değişebilir.
- Yönetici ayrıcalıklarına sahip bir hesapla oturum açtığınızdan emin olun. Bazı ayarlara sadece yöneticiler erişebilir.
# SmartScreen otomatik olarak tekrar açılıyor
- Bir kuruluş tarafından yönetilen bir ağdaysanız, grup ilkeleri değişikliklerinizi geri alabilir. SmartScreen ayarlarının uygulanıp uygulanmadığını görmek için BT departmanınıza başvurun veya erişiminiz varsa Grup İlkesi Düzenleyicisi’ni (gpedit.msc) kontrol edin.
- Windows 10 Pro veya Enterprise kullanıcıları, Bilgisayar Yapılandırması -> Yönetim Şablonları -> Windows Bileşenleri -> Dosya Gezgini ve Microsoft Edge’e giderek Grup İlkesi Düzenleyicisi’ni kullanarak SmartScreen’i kalıcı olarak devre dışı bırakabilir, ardından SmartScreen ayarlarını yapılandırabilir.
- Grup İlkesi’ne benzer şekilde, kayıt defteri ayarları SmartScreen ayarlarını zorunlu kılabilir. Kayıt defteri düzenlemelerinde dikkatli olun ve değişiklik yapmadan önce kayıt defterini yedekleyin.
# SmartScreen’i devre dışı bıraktıktan sonra sorunlar
- SmartScreen’i devre dışı bıraktıktan sonra alışılmadık bir sistem davranışı fark ederseniz veya kötü amaçlı yazılım bulaşmasından şüphelenirseniz, Windows Defender ile tam bir sistem taraması çalıştırın.
- Yazılım SmartScreen tarafından engellendiyse ve devre dışı bırakıldıktan sonra da engellenmeye devam ediyorsa, Windows Defender Antivirus veya başka bir güvenlik özelliğinin engellemeye neden olup olmadığını kontrol edin. Çalıştırmaya çalıştığınız yazılımın güvenilir bir kaynaktan olduğundan emin olun.
Windows SmartScreen, modern bilgisayar kullanıcıları için önemli bir güvenlik özelliği olarak öne çıkıyor. İnternet üzerinde gezinirken ve dosya indirirken karşılaşılan tehditlere karşı etkili bir koruma sağlayarak bilgisayarınızı güven altına alır. Windows Defender SmartScreen’i doğru şekilde yapılandırmak, kullanıcıların bilgisayar güvenliğini artırabilir ve potansiyel tehlikelere karşı daha güçlü bir savunma sağlayabilir.
